PSYCHOLOGIE VAN DE MUZIEK

 

In het geheel van argumenten en gevoelens speelt uiteraard de psychologie een belangrijke rol. Een boek dat hier vrij uitgebreid op ingaat is het boek van Carl Emil Seashore genaamd 'Psychologie of Music'.

 

We zullen er een paar aspecten uitlichten die betrekking hebben op het vibrato. 

 

"The vibrato is present in the hearty laughter of the adult and in the vigorous crying of the infant."

We kunnen niet heel erg tevreden zijn met een dergelijke motivatie om het vibrato op de zangstem of op uitsluitend instrumenten die in staat zijn een 'pitch vibrato'op elke langere noot toe te passen. We zien niet in wat een 'hartelijke lach' of een 'krachtige huilbui van een kind' met een bewust toegebrachte muzikale 'versiering' te maken kan hebben. 

 

"The tendency for players on the violin, viola, and cello to use the vibrato on all

sustained tones. The vibrato may be used in any of the band or orchestral instruments, but artists generally discourage it for woodwind or brass instruments, except for isolated and specific efects.

 

Jammer is, dat niet verklaard wordt waarom het vibrato over het algemeen aan houten of koperen blaasinstrumenten wordt afgeraden.

 

"In general, we may say that a pulsating quality of tone in the

form of periodic rise and fall in pitch is almost universal in good

singing, is freely imitated by instruments, notably by the string

instruments, and frequently is present in emotional speech."

 

"In general we may say" geeft geen wetenschappelijke of muzikaal onderbouwde verklaring, waarom 'a pulsating quality of tone' 'almost universal' alleen in 'good singing' voorkomt. 

Ook wordt niet verklaard waarom vooral de strijkinstrumenten het vibrato hebben overgenomen van de zang. Het is zelfs voor ons niet echt duidelijk of het vibrato eerst door de stem is ontstaan of eerst door het spel op een muziekinstrument!

Tot nog toe zien we bij dit onderwerp weer vele aannames voorbijkomen. Het trillen van de stem tijdens een 'emotional speech' heeft uiteraard niets te maken met een doelbewust aangebrachte versiering in muziek. 

  

 

"Stringed instruments. All violin artists of today employ the pitch vibrato on practically all stopped notes of suffcient duration to permit its execution. An intensity vibrato frequently occurs as a result of sympathetic vibration, produced either intentionally by

fingering an unbowed string or as a result of coincidence of intervals.

Each artist tends to have a characteristic rate which varies but little with emotional moods but increases with proficiency. The average rate is about 7, the extremes ranging from 5 to 10. The average pitch extent is about a quarter tone and does not vary significantly with emotional moods."

 

Hier is dan eindelijk de (uitsluitend technische) onderbouwing te lezen van het vioolvibrato: het wordt uitgevoerd op praktisch alle gestopte snaren van voldoende duur om het toe te kunnen passen!

Het zal duidelijk zijn dat dit niet een muzikaal argument is. 

We mogen dan ook pas een echte volledige muzikale interpretatie verwachten van wie het vibrato bij hoge uitzondering toepast. 

 

 

Wind instruments.

The vibrato occurs in all wind instruments but is comparatively rare, intermittent, and irregular, probably owing to the diffculty of its production. In solo parts, flutists, clarinetists, and trumpeters often exhibit a beautiful and wellsustained vibrato. 

Hier wordt beweerd dat klarinettisten vibreren, maar onze ervaring is dat het vibrato bij klarinettisten niet voorkomt (ook al kan het wel op de klarinet).

De toepassing lijkt hier af te hangen van de mogelijkheid om het op het desbetreffende instrument waar te kunnen maken. 

Wij blijven vinden dat er een muzikaal motief moet zijn voor het toepassen van vibrato en missen die als het van de fysieke mogelijkheden van het muziekinstrument afhangt. Ook ontbreekt die motivering wanneer het om een continue-vibrato gaat.